Network Dersleri Bölüm 3 #NetworkTopolojileri
Network Topojileri
Bu yazacağım makalemde ''Network Topolojiler''ni anlatıyor olacağım.
Anlatılıcak konuların özet şeklinde alt başlıkları;
- Network Topoloji Nedir?
- Network Topolojisi Neden Önemlidir?
- Fiziksel topoloji ''tanımı yani nedir'' ve ''türleri''
- Bus (Veriyolu)
- Star / Hub-and-Spoke (Yıldız / Merkez-çevre)
- Ring (Halka)
- Mesh (Örgü)
- Hybrid (Melez)
- Mantıksal topolojinin (fiziksel ağ topolojileri kısmında) kısaca ne olduğu anlatılacaktır.
Network Topolojileri
Ağ topolojisi, switchler,routerlar (sonraki derslerde bu cihazlar anlatılacak) ve switch , router mekanizmalarını bünyesinde barındıran yazılımlar gibi ögeler de dahil olmak üzere, bir ağ içindeki çeşitli düğümlerin veya cihazların belirli fiziksel ve mantıksal düzenidir.Ağ topolojisi bir mimari taslak olarak söylecek olursak ağdaki cihazlar tarafından kullanılan iletişim yollarını gösterir.Bir ağın topolojisini haritalandırırsak, ağ yöneticilerinin veri akışını etkili bir şekilde izlemesini,performans sorunlarını çözmesini,olası trafik darboğazlarını tahmin etmesi ve verimli bir network yönetimini sağlamasını mümkün kılar.
Network Topolojisi Neden Önemlidir?
Ağ topolojisi,bir ağın cihaz ve bağlantılarının düzenini ve organizasyonunu belirlediği için hayati önem taşır.Ağın ne kadar iyi çalıştığında önemli bir rol oynar ve performansını, güvenilirliğini ölçeklenebiliriğini ve güvenliğini etkiler.İyi tasarlanmış ve doğru yönetilen bir ağ topolojisi, kuruluşlara sayısız fayda sağlayabilir.
Fiziksel Ağ Topolojileri
Bir topografik harita coğrafik olarak bir arazinin şeklini gösteren bir harita türüyse,bir networkün fiziksel topolojisi de aynı şekilde bir harita türüdür.Bu harita,fiziksel olarak iş istasyonlarının , diğer cihazların nerede bulunduğu ve kablolar gibi fiziksel bağlantıların düzenini gösterir (fiziksel olarak) ve bir ağın belirli özelliklerini tanımlar.Yani özetle fiziksel topolojimiz bize ''arazinin şeklini'' verir.
Gelelim mantıksal topolojiye;
Mantıksal topolojinin kısaca ne olduğu ise şöyle anlatılabilir, ''Arazinin düzenine'' bağlı olarak dijital bir sinyalin veya verinin o düzen içinde nasıl yol aldığını gösterir.
Evet şimdi ise fiziksel topoloji türlerine geçicez.
Bus Topolojisi
Bu topoloji türü en temel olanıdır ve gerçektende bir otobüse benzer.Bu topolojimiz, iki ayrı ve sonlandırılmış uçtan oluşur; her bilgisayar, tüm uzunluğu boyunca uzanan kesintisiz bir kabloya bağlanır.
Aşağıdaki resimde bus ağının fiziksel topolojisi gösterilmiştir.
Bu tür bir ağdaki tüm bilgisayarlar kablodan geçen verinin tamamını görse de, yalnızca o verinin adreslendiği bilgisayar veriyi gerçekten alır.
Avantajları ve Dezavantajları;
Avantajlar
Kurulumu Kolaydır
Fazla kablo gerektirmediği için diğer topolojilere göre daha ucuzdur.
Dezavantajlar
Sorun gidermek,değiştirmek veya taşımak zordur.
Hata toleransı düşüktür çünkü herşey tek bir kabloya bağlıdır fakat kablodaki herhangi bir arıza tüm ağı çökertir.
Bide arkadaşlar hata toleransı (fault tolerance) konusu ise bir bilgisayarın veya ağ sisteminin bir duruma otomatik olarak tepki verme,genellikle o durumu çözebilme ve sistem üzerindeki etkiyi azatabilme yeteneği ve eğer ki bir ağda hata toleransı önlemleri doğru şekilde uygulanmışsa,kullanıcıların çoğu ağda herhangi bir sorun olduğunu asla fark etmez.
Yıldız Topolojisi
Yıldız topolojisinde (hub-and-spoke) bilgisayarlar, kendi ayrı kabloları veya kablosuz bağlantılarıyla merkezi bir noktaya bağlanır.Bu merkezi noktada ise genellikle (yazacağım cihazlar sonraki anlatımlarda değinilecek) bir hub, switch veya erişim noktası (access point) cihazı bulunur.
Bus topolojisine göre çok daha fazla avantaj sunduğundan ve her ne kadar daha fazla fiziksel kablo gerektirsede bu topoloji çok daha yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bu topolojinin en önemli avantajları:
Her bilgisayar veya bir ağ, merkezi cihaza ayrı ayrı bağlandığı için bir kablo arızası yalnızca o makineyi etkiler.Bu,ağı daha hata toleranslı ve sorun gidermesi daha kolay hale getirir.
Ölçeklenebilirlik yüksektir.Yeni bir cihaz eklemek istediğinde tek yapman gereken yeni bir kablo çekmek ve merkezi cihaza bağlamak.
Aşağıdaki örnekde merkezde switch cihazı olmak üzere yıldız topolojisi gösterilmektedir.
Arkadaşlar bu yıldız topolojisi, ortadaki hub ile bisiklet tekerleğine de benzetilebilir.Eğer o merkezdeki hub veya switch arızalanırsa tüm network çöker.Neyse ki hub ve switchler arıza yapmaz.
Avantajları ve Dezavantajları;
Avantajlar
Yeni istasyonlar kolayca eklenebilir veya taşınabilir
Tek bir kablo arızası halinde tüm ağ çökmez.
Sorun gidermesi kolaydır.
Dezavantajlar
Daha fazla kablo gerektirdiği için maliyeti yüksektir.
Tek hata noktası (single of failure) merkezi cihazdır.
Ring Topolojisi
Ring topolojisinde her bilgisayar, ağdaki diğer bilgisayarlara doğrudan bağlanır.Ağın ana kablosu bir halka oluşturur ve verimiz bilgisayardan bilgisayara dolaşarak kaynağa geri döner.
Aşağıdaki resimde örnek bir ring topolojisi gösterilmektedir.
Dezavantajları
Networke yeni bir cihaz eklemek için kabloyu kırmak gerekir bu da tüm ağı çökertir.
Pahalıdır çünkü her bilgisayar için daha fazla kablo gerekmekte.
Yeniden yapılandırılması zordur ve hata toleransı yoktur.
Bu nedenlerle günümüzde (önceki dersde network türlerinde gördüğümüz) Local Area Network (LAN)larda kullanılmaz.
Mesh Topolojisi
Mesh topolojisinde, ağdaki her cihaz diğer tüm cihazlara bağlıdır.Bu da çok fazla bağlantı demektir.
Aşağıdaki resimde örnek olarak 4 tane bilgisayarla mesh topolojisi gösterilmiştir.
Bu resimden yola çıkarak matematiksel olarak; (Kaynaktan alıntıdır)
n cihaz varsa bağlantı sayısı n(n–1)/2 olur.
Örneğin 4 cihaz → 6 bağlantı.
10 cihaz → 45 bağlantı
Örneğin 4 cihaz → 6 bağlantı.
10 cihaz → 45 bağlantı
Avantajlar ve Dezavantajlar
Avantajlar
Çok yüksek hata toleransı.
Dezavantajlar
Karmaşıklık ve maliyeti çok yüksektir.
Bu yüzden Mesh Topolojisi LAN'larda kullanılmaz,onun yerine kısmi mesh (partial mesh) tercih edilir.WAN'larda ise hibrit mesh yaygındır.
Hybrid (Melez) Topolojisi
Arkadaşlar bu topoloji ise iki veya daha fazla topolojinin birleştirilmiş haliyle oluşur.
Aşağıdaki alıntı resimde hibrit topoloji gösterilmiştir.
Arkadaşlar resime bakılarak şunlar söylenir.
1)Local Area Network (LAN)lar switchler aracılığıyla yıldız topolojisi ile bağlanır.
2)Bu LAN'lar ise bir tam mesh topoloji üzerinden bağlanır.
3)Arkadaşlar ayrıca Wide Area Network (WAN) bir halka (ring) topolojisi üzerindedir.
Arkadaşlar bu makalem bitti lütfen makalede eksik , anlamadığınız birşey ve hata görürseniz lütfen yorumlara yazınız sağlıcakla kalın!
Yorumlar
Yorum Gönder